4-     تمامی مطالب شنیده شده را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهیم.

5-     از طریق حرکات و رفتار غیر کلامی مانند تکان دادن سر، به گوینده نشان دهیم که با او همراه هستیم.

6-     نگرش مثبت به گوینده و مطالب داشته باشیم.

7-     سکوت و آرامش خود را در هنگام گوش دادن حفظ کنیم.

8-     با ابراز احساسات خودمان، گوینده را به بیان مطالب تشویق نماییم.

9-     با گوینده تبادل افکار و همفکری نماییم.

10-  از سخنان گوینده سوالاتی را مطرح نماییم.

11-  در صورت لزوم از گفته های گوینده یادداشت برداری کنیم.

12-  لازم نیست که همه مطالب گوینده را به خاطر بسپاریم؛ تنها به یاد داشتن نکات برجسته و مهم کافی خواهد بود.

13-  نیکوست هنگامی که دو نفر به آرامی در حال حرف زدن هستند سعی نکنیم به حرفهایشان گوش دهیم.

14-  به طور ناگهانی صحبت گوینده را قطع نکنیم.

15-  در هنگام سخنرانی یک نفر، بازی با تلفن همراه یا مطالعه جزوه، کتاب و یا بروشور شایسته نمی باشد.

خداداد یوسف زاده - 12 شهریور 1392